In 1211-1212 reisde abt Emo naar Rome om zijn Premonstratenzer kloostertje in Wittewierum te redden. Zijn strijd met de stroperige bureaucratie van de Curia duurde 50 dagen en leidde tot succes. Maar het is onbekend waar hij al die tijd verbleef. Voor iedere ordegeestelijke gold dat hij in beginsel een beroep deed op de vestiging van die orde in Rome. In de historiografie gaat men er tot dusverre echter van uit dat de Premonstratenzers pas in 1231 zo’n Romeins pied-à-terre kregen, 110 jaar na de stichting door Norbert van Xanten, in de oude kloostercomplex van de Santi Alessio e Bonifazio op de Aventijn. Dit zou raadselachtig laat zijn, in het licht van het enorme succes van de orde, dat alleen door de snelle groei van de Cisterciënzer orde geëvenaard is. In de lezing komen de twee kernvragen aan de orde: 1. waarom de San Alessio en 2. heeft het echt zo lang geduurd. Het optreden van de heilige Norbert in Rome (vooral in 1133) èn de worsteling van de Kerk met kerkkritische bewegingen in de periode 1170-1215 vormen daarin twee rode draden.
Korte biografie van de spreker
Dick E.H. de Boer (1947) is emeritus hoogleraar middeleeuwse geschiedenis. Hij bekleedde dat ambt vanaf 1992 aan de Universiteit Groningen, nadat hij in 1971 en vanaf 1976 aan de Universiteit Leiden werkzaam was geweest. In 1972-73 had hij een promotieaanstelling bij NWO en in 1974-76 werkte hij als geschiedenisdocent in het VWO. Zijn onderzoek en publicaties bestrijken een zeer breed terrein van mirakelverhalen tot Hanzegeschiedenis en van lokale en regionale geschiedenis tot die van de Nederlanden in Europese en mondiale context. Zijn laatste boeken zijn Leiderdorp tijdens de 80-jarige Oorlog (2019) en Tussen ‘Goidscameren’ en hofjes. De ontwikkeling van charitas en ouderenzorg in Nederland tot ca. 1600 (2020) en drie bundels als uitvloeisel van Cuius een door het geleid comparatief ESF-onderzoek naar regionale dynamiek (2020 en 2021). Bij zijn afscheidscollege in 2011 publiceerde hij Emo’s Reis, waarvan een Engelse editie gereed is voor publicatie.
